Ipno-féuse
Cratoneuron filicinum
Amblystegiaceae
Nom en français : Hypne fougère.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo de taio mejano (> 6 cm), e de coulour quouro verdo sourno, quouro verdo à jaunasso, trachis sus li roco cauquiero bagnado, lou sòu, li souco d'aubre o enca lou bos pourri. Porto de fueio triangulàri e dentado emé uno larjo costo que s'acabo au bout ; li fueio di ramèu soun mai en daio. Au microuscope li celulo de la baso e alàri, fragilo, soun grandarasso e di proun claro. Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco. Aquelo mousso èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Se pòu engana emé l'ipno-chanjadisso e d'àutri meno dóu gènre Palustriella que trachisson dins lou meme relarg e qu'an pamens si fueio plecado. Vèire peréu Ctenidium e Hygroamblystegium, ...
Port : Pluroucarpo
Taio : 6 à 10 cm
Fueio : 1 à 1,8 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cratoneuron
Famiho : Amblystegiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 2,5 à 4,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 50 à 2000 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Roco bagnado
- Sòu bagna
- Bos pourri
- Souco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Cratoneuron filicinum (Hedw.) Spruce, 1867
(= Amblystegium filicinum (Hedw.) De Not., 1867 = Hypnum filicinum Hedw., 1801 )
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753